e-Pasaport nedir ?
”Çipli pasaport”, “biyometrik pasaport” ya da ”elektronik pasaport” olarak da bilinen e-Pasaportlar eski tip pasaportların kimlik sayfalarında bulunan pasaport numarası, ad, soyad, uyruk, doğum tarihi, kimlik no, düzenleyen makam, düzenlenme ve geçerlilik tarihi vb. kişisel kimlik ve pasaport bilgilerinin yanı sıra içinde fotoğraf, parmak izi, imza gibi biyometrik verilerin saklanabildiği yongalı (çipli) pasaportlardır. e-Pasaportlar esasında Makinede Okunabilen Pasaportların bir türü olmakla birlikte Makinede Okunabilir Pasaportlardan daha ileri düzeyde güvenlik katmanlarına sahiptir. Yongalar e-Pasaportların arka kapağında veya kimlik sayfasının içinde bulunmaktadır. Birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde üretilen e-Pasaportlarda da yongalar arka kapakta bulunmaktadır. Özel cihazlarla okunabilen yonga, pasaportta sahteciliğe karşı önlem olarak geliştirilmiş güvenlik katmanlarından birisidir. Aynen Makinede Okunabilen Pasaportlarda olduğu gibi e-Pasaportların kimlik sayfalarının alt kısımlarında da her biri 44 karakterden oluşan iki satırlık bir Makinede Okunabilir Alan bulunmaktadır.
Halen kullandığım pasaportumla e-Pasaport arasında ne fark var ?
e-Pasaportlarda, eski tip pasaportların kimlik sayfalarında çıplak gözle görülen bilgilerin ve fotoğrafın dijital olarak saklandığı yongalar bulunmaktadır. Temassız yonga teknolojisi sayesinde bu bilgiler özel cihazlar tarafından okunabilmekte ve bu sayede sınır kapılarında güvenli ve hızlı pasaport kontrolü yapılabilmektedir. Türk e-Pasaportlarının ebatları ICAO standartlarıyla uyumlu hale getirilerek 88 mm X 125 mm olacak şekilde yeniden belirlenmiş ve sayfa sayılarında değişikliğe gidilmiştir. Buna göre, Hususi Pasaport ve Hizmet Pasaportlarının sayfa sayıları 52’den 28’e düşürülmüştür. Umuma mahsus pasaportlar 60 sayfa; diplomatik pasaportlar ise 28 sayfa olacak şekilde tasarlanmıştır. e-Pasaportlarda, eski tip pasaportlardan farklı olarak daha fazla sayıda güvenlik özelliklerine sahip özel kağıtlar kullanılmaktadır.
e-Pasaportlarda toplam kaç adet vize sayfası bulunmaktadır ?
Umuma mahsus e-Pasaportlarda 57; hususi ve hizmet damgalı e-Pasaportlarda 25; diplomatik e-Pasaportlarda ise 24 adet vize sayfası bulunmaktadır.
Pasaportumun yongalı olup olmadığını nasıl anlayabilirim ?
e-Pasaport kapaklarının ön yüzünde yan taraftaki şekilde görülen uluslararası sembol bulunmaktadır. Bu sembol, pasaportunuzda kimlik ve pasaport bilgilerinizin saklandığı bir entegre devre ya da yonganın bulunduğunu ifade etmektedir. Bu sembolü, e-Pasaport okuyabilen özel cihazların bulunduğu tüm havalimanlarında ve sınır geçiş noktalarında görebilirsiniz.
Pasaportların rengi niçin değişti ?
Ülkemizde üretilen e-Pasaportlar Avrupa Birliği uyum süreci çerçevesinde tasarlanmış ve renkleri de bu çerçevede belirlenmiştir. Buna göre; umuma mahsus e-Pasaportların rengi bordo, diplomatik e-Pasaportların rengi de siyah olarak değiştirilmiştir. Hususi damgalı e-Pasaportlar yeşil, hizmet damgalı e-Pasaportlar ise gri renkte üretilmeye devam edilmektedir.
e-Pasaportlar tüm ülkelerde aynı mıdır ?
Hayır. Tüm e-Pasaportlar ICAO standartlarında üretilmektedir ancak her ülke bu standartlar arasında yer alan seçeneklerden kendi ihtiyaçlarına en uygun olanı kullanmaktadır. Bu nedenle ICAO standartlarına uygun olmak kaydıyla e-Pasaport uygulamaları ülkeden ülkeye farklılıklar arz edebilmektedir.
e-Pasaportumun süresini uzattırabilir miyim ?
Hayır. e-Pasaportunuzun süresi dolduğu takdirde yeni bir e-Pasaport başvurusunda bulunmanız gerekmektedir.
Kaç tip e-Pasaport var ?
Umuma mahsus pasaport (Eski lacivert, yeni bordo renkte), hususi pasaport (yeşil renkte), hizmet pasaportu (gri renkte), diplomatik pasaport (eski kırmızı, yeni siyah renkte) olmak üzere 4 tip e-Pasaport bulunmaktadır.
Çocuğumu annesinin ya da babasının e-Pasaportuna kaydettirebilir miyim ?
e-Pasaportlarda çocukların anne veya babalarının pasaport refakat hanesine kaydedilmesi teknik olarak mümkün olmadığından e-Pasaportlar, başvuru sahiplerinin yaşı gözetilmeksizin, tüm bireyler için müstakil olarak düzenlenmektedir.Bu nedenle e-Pasaportlarda refakat hanesi bulunmamaktadır.
Hususi ve hizmet pasaport başvuruları ilçelerden de yapılabiliyor mu ?
Hususi ve hizmet pasaportu başvuruları yalnızca İl Emniyet Müdürlüklerince kabul edilmektedir.
e-Pasaportlar niçin başvuruda bulunduğum yerde düzenlenmiyor?
YURTİÇİ BAŞVURU BİLGİSİ : Kişisel bilgi güvenliğinin sağlanması amacıyla birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de e-Pasaportlar merkezi tanzim biriminde düzenlenmektedir. YURTDIŞI BAŞVURU BİLGİSİ : Kişisel bilgi güvenliğinin sağlanması amacıyla birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de e-Pasaportlar merkezi tanzim biriminde düzenlenmektedir.
e-Pasaportlar klasik pasaportlardan daha mı güvenli?
e-Pasaport defterlerinin kimlik sayfalarında bulunan tüm bilgilerin aynı defter üzerinde elektronik olarak da saklanması sayesinde pasaport sahibinin kimliğinin sınır güvenlik makamları tarafından tespiti kolaylaşmaktadır. Yeni kapak tasarımı, baskı özellikleri ve güvenli elektronik yongalar sayesinde pasaport sahteciliğinin önemli ölçüde önüne geçilmektedir. e-Pasaportlar içerdikleri dijital ve fiziksel güvenlik özellikleriyle klasik pasaportlarla kıyaslandığında daha ileri düzeyde güvenlik sağlamaktadır. Başvurudan üretime kadar e-Pasaport üretiminin her aşamasında ileri teknolojiler kullanılmaktadır.
e-Pasaportlarda ne tür güvenlik önlemleri bulunmaktadır?
Üretim aşamasından sınır noktalarındaki politika ve uygulamalara kadar e-Pasaport sisteminin her aşamasında görünür ve gizlenmiş güvenlik önlemleri bulunmaktadır. Ülkemizdeki e-Pasaport defterleri Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’na bağlı Darphane ve Damga Matbaasında üretilmekte ve İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından kurulan güvenlikli bir birimde tanzim edilmektedir. Bu tanzim biriminde, yetkili makamlar tarafından güvenlik özellikleriyle donatılmış kağıt, mürekkep ve üretim teknikleri kullanılmaktadır. e-Pasaport kapaklarında bulunan yongalar herhangi bir müdahale ihtimaline karşı şifreli olarak üretilmektedir. Bu şifre sayesinde çalınma ve benzeri durumlarda boş pasaport defterlerinden ayrı olarak taşınan bu şifrelere ulaşılamayacağı için sahte e-pasaport tanzim edilmesi mümkün olmayacaktır. Bu taşıma şifrelerinin yanı sıra pasaportlarda bulunan elektronik yongalara erişim için yine bir dizi özel güvenlik sistemi bulunmaktadır. Bu sayede taşıma şifreleri art niyetli kişilerce ele geçirilse dahi pasaport yongalarına yazım yapılamamaktadır. Bunun yanında kişiselleştirme olarak da adlandırılan tanzim aşamasında yongalara yazılan veriler ülke yetkili imza makamı tarafından dijital olarak imzalanmaktadır. Bu sayede görsel olarak pasaporta yazılmış verilerin yongada bulunan ve dijital olarak imzalanan eş veriler ile karşılaştırılabilmektedir. Elektronik yongaya yazılmış veriler üzerinde sonradan elektronik olarak herhangi bir değişiklik yapılamamasının yanı sıra dijital imza ile de verilerin bütünlüğü ve doğruluğu bir kez daha sağlamlaştırılmıştır.
e-Pasaportlarda kişisel bilgi güvenliği nasıl sağlanıyor?
Tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de e-Pasaportlar, vatandaşlarımızın kişisel kimlik bilgilerini herhangi bir sahtekârlık girişimine karşı güvence altına alan ileri teknoloji kullanılarak üretilmektedir. Yazılımı İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarının bilgi işlem birimleri tarafından gerçekleştirilen başvuru kabul sistemi aracılığıyla alınan bilgiler güvenlikli veri haline dönüştürülerek fiziki ve elektronik güvenliği sağlanmış merkezi tanzim birimine iletilmekte, burada e-Pasaportların ilgili görsel kişiselleştirme sayfasına ve elektronik yongasına yazıldıktan sonra bu kişisel veriler uluslararası standartlarda tanzim merkezinden yok edilmektedir.
e-Pasaportumdaki bilgilere benim bilgim dışında erişilebilir mi?
Hayır. e-Pasaportların yongalarındaki veriler, standartları Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından belirlenmiş bir formatta şifreli olarak bulunmaktadır. Bu şifre pasaportların “Makinede Okunabilir Alan (MRZ)” olarak belirlenen görsel bölümünden ve önceden her bir ülke makamlarına dağıtılan milli kamusal şifrenin bileşiminden oluşturulmaktadır. Temassız olarak erişilebilen elektronik yongadaki verilere temassız olarak 10 cm mesafeden erişilebilmesine karşın bu şifreleme sistemi sayesinde yonga içerisindeki verilerin gizliliği tam olarak korunmaktadır. Verilerin şifresini çözmek ve kişisel bilgilere erişebilmek için MRZ alanındaki verilerin bilinmesi gereklidir. Özetle, pasaportun kişiselleştirilmiş sayfası açılıp özel okuyucuya yerleştirilmedikçe pasaporttaki kişisel bilgilere uzaktan elektronik olarak erişilmesi mümkün değildir.
e-Pasaportlar kopyalanabilir mi?
Teorik olarak e-Pasaport yongalarındaki bilgilerin sahte bir yongaya kopyalanması mümkündür. Ancak kopyalama yapılırken veri üzerinde değişiklik meydana geleceğinden o anda dijital imza geçersiz olacağı için e-Pasaport geçersiz kalacaktır. Art niyetli kişilerin sahte bir sertifika makamı oluşturarak dijital imzayı taklit etmeleri durumunda ise ülkelerarası olarak çalışan ve Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından organize edilen PKD (Açık Anahtarlar Dizini) sayesinde oluşturulan sertifika makamının ülkemiz makamlarınca oluşturulan sertifika makamı olmadığı anlaşılacak ve pasaport sınır kapılarında geçersiz hale gelecektir.
e-Pasaportumdaki bilgiler başkaları tarafından değiştirilebilir mi?
Mevcut pasaportlardaki görsel öğelerin tahrif edilmesi ve değiştirilmesi bazı teknikler dahilinde daha önceden mümkün olabilmekteydi. Ancak e-Pasaportların kullanılma girmesiyle birlikte hem görsel öğelerin yerleştirilmesindeki ek güvenlik özellikleri hem de elektronik yongada bulunan bilgilerin belli edilmeden tahrif edilmesi imkansız kılınmaktadır.
e-Pasaportlarda parmak izinin de saklandığını duydum. Parmak izim nerede kullanılıyor?
Ülkemizde tanzim edilen e-Pasaportların yongalarında şu aşamada parmak izi verisi tutulmamaktadır.
e-Pasaport seyahatlerimi kolaylaştıracak mı? Nasıl?
e-Pasaportlar otomatik kimlik doğrulaması, göç kontrolü ve sınır emniyeti konularında getirdiği imkanlarla sınır kontrollerini daha hızlı ve güvenli hale getirecektir. Tüm dünyada e-Pasaportların kullanıma girmesine ve bu sayede belge güvenliğinin artmasına bağlı olarak giderek artan sayıda ülkede sınır geçişleri otomatik hale gelmekte ve pasaport kontrol işlemleri hızlanmaktadır. Ülkemizde de e-Pasaport üretilmesiyle birlikte vatandaşlarımızın seyahatleri bundan böyle daha süratli ve kolay hale gelecektir. Örneğin sınır geçişlerinde isim benzerliğinden kaynaklanabilen gecikmeler ortadan kalkacaktır.
e-Pasaportun avantajları nelerdir?
e-Pasaportlar sayesinde bir yolcunun kimliği güvenli bir şekilde saptanabilmekte, kişisel bilgiler korunmakta, kimlik hırsızlığı ve belge tahrifatının önüne geçilmektedir.
e-Pasaportum sınır kapısında okunamazsa veya sorun çıkarsa ne yapmalıyım?
e-Pasaportlardaki yongalar birçok güvenlik bileşeninden yalnızca birini oluşturmaktadır. Yongaları sınır kapılarında okunamasa bile e-Pasaportlar son kullanım tarihine kadar geçerli bir seyahat belgesi olarak kullanılabilmektedir.
Sınır kapılarında e-Pasaport kontrolü nasıl yapılmaktadır?
Sınır kapılarındaki görevliler öncelikle e-Pasaportunuzun Makinede Okunabilir Alanını özel bir okuyucu cihazla okuyarak ekranda karşılarına çıkan pasaport bilgilerini kontrol edecek ve kimlik tespiti yapacaklardır. Ekrandaki bilgiler aynı zamanda e-Pasaportunuzun yetkili makamlar tarafından düzenlenip düzenlenmediğini ve bu bilgilerin herhangi bir şekilde değiştirilip değiştirilmediğini doğrulamaktadır. e-Pasaportun yongasındaki bilgiler bir şifre anahtarı sayesinde okunabilmektedir. e-Pasaportunuz sınır görevlisi tarafından okuyucu cihaza doğru yerleştirildiğinde ise içindeki yonga aktif hale gelecek ve yongada bulunan şifrelenmiş bilgiler okuyucu tarafından okunacaktır.
Başvuru sırasında kimlik sayfasındaki isim önüne herhangi bir unvan yazılması mümkün müdür?
Kimlik bilgilerinde yalnızca MERNİS kayıtları esas alınmaktadır. Bu nedenle, bu bilgilerde değişiklik yapmak mümkün değildir.
e-Pasaportta meslek hanesi bulunmakta mıdır?
e-Pasaportlarda meslek hanesi bulunmamaktadır.
Pasaportumun yongasız düzenlenmesini talep edebilir miyim?
Hayır, e-Pasaportların tümü yongalıdır.
e-Pasaport üzerindeki kişisel bilgilerimi değiştirebilir miyim? Örneğin, adımı ya da doğum tarihimi değiştirebilir miyim? Bu konuda mahkeme kararı varsa ne olacak?
Üretildikten ve kişiselleştirildikten sonra e-Pasaport üzerindeki bilgiler değiştirilememektedir. e-Pasaport yongaları yetkili kişiler tarafından kullanılan özel cihazlar tarafından bir kez yazıldıktan ve şifrelendikten sonra salt okunur bir hale gelecek biçimde tasarlanmıştır. Diğer bir deyişle kişisel bilgiler yongalara sonradan değiştirilemez bir şekilde yazılmaktadır. Bu nedenle, mahkeme kararıyla dahi olsa pasaportunuzdaki bilgilerinizi değiştirmek isterseniz yeni bir e-Pasaport başvurusunda bulunmanız gerekecektir.
e-Pasaportumu nasıl muhafaza etmeliyim?
e-Pasaportların yongalarında hassas elektronik devreler bulunmaktadır. Yonganın zarar görmemesi için aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir: • e-Pasaport defterleri bükülmemeli, delinmemeli, katlanmamalı ve buruşturulmamalıdır. • Bükülmesine sebebiyet verecek şekilde giysilerin ön veya arka ceplerinde taşınmamalıdır. • Aşırı soğuk ya da sıcak ortamlardan ve nemden korunmalıdır. • Temiz ve kuru ortamlarda muhafaza edilmelidir. • UV (morötesi) ışınlara maruz bırakılmamalıdır. • Basınç uygulanmamalı, kazınma veya sürtünmeye maruz bırakılmamalıdır. • Zedelenme ve çarpmalara karşı dikkatli olunmalıdır. • Herhangi bir sıvıya batırılmamalıdır. Değerli Kağıtlar Kanunu’na göre değerli kağıt niteliğinde olan e-Pasaport defterlerinin yukarıda belirtilen hususlara uyulmaması sebebiyle kullanılamaz hale gelmesi durumunda ücreti karşılığında yenilenmesi gerekecektir. e-Pasaportları bilinçli bir şekilde tahrif etme ya da içindeki bilgileri değiştirme girişiminde bulunanlar hakkında ise yasalarımızdaki cezai hükümler doğrultusunda ilgili makamlar tarafından yasal işlem yapılması söz konusudur.
e-Pasaportumu kaybedersem ne yapmalıyım?
Kayıp veya çalıntı pasaportlar sınır kontrollerinde kolayca tespit edilebilmektedir. Bu nedenle, sınır makamlarının bilgilendirilmesi amacıyla durum en kısa sürede başvuru merkezlerine (yurt içinde Emniyet Müdürlüklerine veya en yakın karakola, yurt dışında ise mesai saatleri içinde dış temsilciliklere) bildirilmelidir.
e-Pasaportlara giriş ve çıkış damgaları vurulacak mı?
Bu konudaki mevcut uygulama değişmemiş olup, sınır giriş ve çıkışlarında e-Pasapotun ilgili sayfalarına giriş ve çıkış damgaları vurulmaktadır.
Pasaportum henüz elime geçmedi, seri numarasını nasıl öğrenebilirim?
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 21.maddesi kişisel bilgileri ve bu bilgilerin gizliliğini kapsamaktadır.Dolayısıyla kişisel bilgilerin gizliliği prensibi çerçevesinde bu tür bilgilerin sanal ortamda, elektronik posta yoluyla bildirilmesi mümkün bulunmamaktadır.Bu tür bilgiler şahsın bizzat kendisi veya kanuni vekili tarafından bulunduğu İlin Emniyet Müdürlüğüne müracaat edilmesi halinde verilebilmektedir.
